انحراف زانو چیست؟
همه چیز درباره آناتومی و انحراف زانو + روش‌های درمانی مؤثر
آشنایی با ساختار زانو
زانو یکی از پیچیده‌ترین و حیاتی‌ترین مفاصل بدن است که نقش کلیدی در حرکت، ایستادن و تحمل وزن دارد. این مفصل شامل سه قسمت اصلی است:
-
استخوان ران (فمور)
-
استخوان ساق پا (تیبیا)
-
کشکک زانو (پتلا)
در بین این اجزا، غضروف‌ها و رباط‌های متعددی قرار دارند که پایداری و انعطاف‌پذیری زانو را فراهم می‌کنند. رباط‌های صلیبی و جانبی به عنوان ستون‌های محافظ زانو عمل کرده و از حرکات ناپایدار جلوگیری می‌کنند. عضلاتی مانند چهار سر رانی و عضلات ساق پا نیز در حمایت از این مفصل مؤثرند.
انحراف زانو چیست؟
انحراف زانو به تغییر زاویه طبیعی بین استخوان ران و ساق پا گفته می‌شود که باعث می‌شود زانوها به سمت داخل یا خارج تمایل پیدا کنند. این اختلال می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد و در صورت عدم درمان، موجب درد، ساییدگی مفصل، محدودیت حرکتی و حتی کمردرد شود.
دلایل ایجاد انحراف زانو:
-
آسیب‌های ورزشی یا فیزیکی
-
بیماری‌های مفصلی مانند آرتروز یا آرتریت روماتوئید
-
ناهنجاری‌های ساختاری عضلات و استخوان‌ها
-
عوامل ژنتیکی و ارثی
-
عوامل محیطی مانند کفش نامناسب یا حرکات اشتباه
انواع انحراف زانو
در علم پزشکی، انحراف زانو به چند دسته اصلی تقسیم می‌شود:
1. زانو پرانتزی (ژنو واروم)
در این حالت، زانوها از یکدیگر فاصله دارند و قوزک‌ها به هم نزدیک هستند. این عارضه بیشتر در کودکان دیده می‌شود اما در بزرگسالان نیز ممکن است بر اثر آسیب‌دیدگی بروز کند.
2. زانو ضربدری (ژنو والگوم)
زانوها به هم چسبیده‌اند و قوزک‌ها از هم فاصله دارند. معمولاً در افراد چاق، کم‌تحرک یا کسانی که سابقه آسیب زانو دارند، دیده می‌شود.
3. زانوی عقب‌زده (هایپراکستنشن)
در این حالت، زانو به سمت عقب خم می‌شود و زاویه آن بیش از حد طبیعی است. اغلب در ورزشکاران یا کودکان فعال مشاهده می‌شود و می‌تواند با درد یا ضعف همراه باشد.
نشانه‌های انحراف زانو
-
شکل غیر طبیعی پا (پرانتزی یا ضربدری)
-
درد در ناحیه زانو یا بخش داخلی آن
-
خستگی زودرس هنگام راه رفتن
-
ساییدگی غضروف زانو
-
در موارد شدید، بروز کمردرد
شدت انحراف زانو: درجه‌بندی علمی
شدت انحراف زانو معمولاً در سه گرید طبقه‌بندی می‌شود:
-
گرید 1: انحراف خفیف زیر 10 درجه، معمولاً بدون آسیب به رباط‌ها
-
گرید 2: انحراف متوسط (10 تا 20 درجه) با کشیدگی رباط داخلی
-
گرید 3: انحراف شدید بالای 20 درجه، همراه با عملکرد ضعیف رباط‌ها
تشخیص دقیق شدت انحراف تنها با معاینه کلینیکی و تصویربرداری امکان‌پذیر است.
خواندن این مقاله خالی از لطف نیست:اگر میخچه پا نادیده گرفته شود چه اتفاقی می‌افتد؟
روش‌های درمان انحراف زانو
در کودکان و نوجوانان
در سنین رشد، درمان سریع و مناسب می‌تواند مانع پیشرفت انحراف شود. استفاده از کفی طبی، تمرینات اصلاحی و پایش مستمر توسط پزشک ضروری است.
در بزرگسالان
در موارد خفیف تا متوسط، استفاده از کفی و صندل‌های طبی، تمرینات اصلاحی و کاهش وزن مؤثر خواهد بود. در موارد شدید، مشاوره برای اقدامات پیشرفته‌تری مانند جراحی نیز لازم است.
روش‌های درمان پیشنهادی در کلینیک سلامت پا پردیس:
-
فوت اسکن دیجیتال: بررسی دقیق وضعیت زانو با دستگاه‌های پیشرفته
-
تجویز کفی و صندل طبی اختصاصی: برای اصلاح زاویه زانو
-
تمرینات فیزیوتراپی و اصلاحی: برای تقویت عضلات اطراف مفصل
-
تغییر سبک زندگی: کاهش وزن، استفاده از کفش استاندارد و اجتناب از حرکات مضر
چرا کلینیک سلامت پا پردیس؟
کلینیک سلامت پا پردیس با دارا بودن دو شعبه در تهران و کرج و بهره‌گیری از کادری مجرب و تجهیزات پیشرفته، خدمات زیر را به مراجعه‌کنندگان ارائه می‌دهد:
-
درمان انواع انحراف زانو (ضربدری، پرانتزی، عقب‌زده)
-
درمان آرتروز زانو
-
تجویز کفی طبی تخصصی با اسکن دیجیتال
-
ارائه تمرینات اصلاحی و پیگیری مداوم روند بهبود
سخن پایانی
زانو مفصلی حیاتی در بدن است که اختلال در عملکرد آن می‌تواند کیفیت زندگی را کاهش دهد. انحراف زانو، اگر به‌موقع تشخیص داده نشود، می‌تواند منجر به مشکلات جدی مانند آرتروز، درد مزمن و محدودیت حرکتی شود.
با آگاهی از علائم و بهره‌گیری از خدمات تخصصی در کلینیک‌هایی همچون سلامت پا پردیس، می‌توان این اختلال را کنترل یا حتی به‌طور کامل اصلاح کرد.
برای دریافت مشاوره تخصصی یا رزرو نوبت، با ما در تماس باشید.